لیبل بسته بندی محصولات، سیستم مرکبی است که هم وظیفه حفاظتی (Protective) و هم وظیفه ارتباطی یا اطلاع رسانی (Information active) را بر عهده دارد. به همین جهت بسته بندی به عنوان یکی از رسانهها، محملها یا طریق ایجاد ارتباط و اطلاع رسانی نیز مورد مطالعه قرار میگیرد. در لیبل بسته بندی اگر پوشش حفاظتی در حد کفایت نباشد، کالا از نظر فیزیکی آسیب می بیند. اگر پوشش، اطلاعاتی نادرست داشته باشد، اعتماد مخاطب (خریدار) از بین میرود.
ساختار اطلاعاتی یا پوشش اطلاعاتی هولوگرام، دقت و ظرافت فوق العادهای میطلبد، تخصصهای گوناگونی را به کار میگیرد و در روح و روان و فکر و اندیشه مخاطب رسوخ میکند. این پوشش به طور مستقیم از زمان، تکنولوژی و فرهنگ تأثیر میپذیرد مانند محتوی. به همین دلیل است که بسته بندی کالا ها، هر چند وقت یکبار، با تغییر تکنولوژی ساخت یا کشف رنگ های جدید در لیبل بسته بندی تغییر می یابند و دگرگون می شوند.
لیبل بسته بندی محصولات علاوه بر قابلیت حمل و نقل، با نوآوری می تواند در زمینههای تکنیکی، هنری و ارتباطی، کالا را برای بازار جذاب و قابل جلب توجه کرده و از این نقطه نظر میان کالا و مصرف کننده رابطه نوینی برقرار سازد. کمتر پدیدهای ارتباطی مانند بسته بندی، دو ویژگی جاذبه فردی و اجتماعی را تواماً با خود همراه دارد. در تعریفی سیستماتیک، بسته بندی را میتوان پوششی از یک سیستم دانست که کالا نامیده میشود و کالا عبارتست از دانشی که توسط انرژی در جرم ثابت شده است؛ از طرف دیگر هر سیستمی که محتوای دانش دارد به ناچار دارای دو نوع پوشش نیز هست: یکی پوشش حفاظتی و دیگری پوشش ارتباطی _ اطلاعاتی
به طور کلی بسته بندی دارای 4 عملکرد و یا وظیفه اصلی است:
1- عملکرد تکنیکی و حفاظتی
2- عملکرد اقتصادی
3- عملکرد تبلیغاتی
4- عملکرد اطلاع رسانی بسته بندی و فروش
تولید کنندگانی که در صدد طراحی و تهیه محصول جدیدی هستند باید به این نکته توجه کنند که اگر برداشت دقیقی از گروه هدف (مشتری) در ذهن داشته باشد مطمئنا شاهد رشد تولید و سود ناشی از آن میشوند.
لیبل بسته بندی محصولات خوب نیمی از فروش خود را از قبل کرده است. مهمترین نکته این است که بسته باید سریعا در میان انبوه محصولات نظر خریدار را به خود جلب کند. یک لیبل بسته بندی خوب باید در نقش یک فروشنده ساکت عمل کند و بسته باید به نوعی باشد که خریدار آن را به یاد بسپارد و برای خریدهای مکرر بعدی به آن مراجعه کند. بسته نه تنها باید فرآورده را محفوظ نگه دارد، بلکه باید مصرف کننده را جذب کند و اطلاعات لازم را به بیننده بدهد. در ضمن فرآورده داخل آن را باید بتوان به راحتی از درون آن خارج کرد و موقعی که خالی شد بتوان پوشش هر بسته را از بین برد.
بستهها سوای جلب خریدار، اطلاعات لازمی، هم به وسیله رنگ و هم به وسیله عبارت و نشانهها در اختیار مصرفکننده میگذارند. بدین ترتیب لیبل بسته بندی محصولات از یک وسیله ساده محافظت محصول به یکی از عوامل اصلی فروش بدل گشته و حلقه اصلی زنجیرهای شده است که تولید کننده را به مصرف کننده مرتبط مینماید.
یک لیبل بسته بندی محصولات خوب هم باید با روحیه کالا هماهنگ باشد و هم باید عنصری و ابتکاری در خود داشته باشد تا بتواند خریدار را به خود جلب کرده و در یاد او بماند. بسته بندی و تبلیغات امروزه برای رساندن پیام های تبلیغاتی از وسایل عدیده ای مانند بروشور و کاتالوگ، پوستر، مطبوعات، رادیو و تلویزیون، سینما، نمایشگاه های تبلیغاتی استفاده می گردد وبسته بندی یکی از آنهاست. بستهبندی، لبه رقابت محصولات است، ایجاد انگیزه برای خریدار، به ویژه برای یک محصول جدید، بیش از هر چیز به کیفیت و تاثیر بصری بسته بندی مربوط میشود. و ایجاد تمایز اولین قدم است. در مرتبه بعد، باید طرح و حجم بسته زیبا و جالب باشد و بالاخره کیفیت محصول بسیار مهم است.
برای ایجاد تمایز دو عامل مهم در اختیار داریم. یکی شکل فیزیکی و یکی طرح و شکل گرافیک هولوگرام آن یعنی طرح و رنگ که شامل لوگو و تصویر و زمینه و حروف میشود. بسته بندی باید معرف محصول خود باشد، مصرف کننده باید قادر به تشخیص ارتباط میان محصول و استفاده اش در اولین نگاه باشد. باید توجه داشته باشیم که رنگها سریع ترین و مستقیم ترین وسیله برای دستیابی به این هدف هستند. برای موفقیت در فروش لازم است که رنگ بسته بندی با طبیعت و اثرات محصول ارتباط نزدیک داشته باشد.
وقتی طوفان رنگ همه جا را فرا گرفته، چه بسا بسته های سیاه و سفید تمایز بیشتری ایجاد کنند. علاوه براینها محصول باید ادعای جدیدی داشته باشد و مزیتی را به مشتری عرضه کند. در ضمن در جوامع پیشرفته تر، به اطلاعات نوشته شده روی لیبل بسته بندی محصولات توجه دقیق تری میشود. هر بسته ای که توضیحات و مشخصات بیشتر درباره محصول و مواد تشکیل دهنده آن داشته باشد، قابل اعتماد تر است.
پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را نیز بخوانید:
یکی از وظایف تبلیغات این است که تصویر لیبل بسته بندی را در ذهن مشتری حک کند. لازم است که یک برچسب هولوگرام به آسانی مشخص باشد و در قفسه فروشگاه قابل تشخیص. مهمترین نکته این است که بسته بندی باید سریعاً در میان انبوه محصولات نظر خریدار را به خود جلب کند، چرا که میزان کشش بصری که بسته بندی درخریدار ایجاد میکند، بر تصمیم خریدار تاثیر فراوانی میگذارد.
امروزه مصرف کننده مورد هجوم هزاران آگهی و عرضه گوناگون کالاهای مشابه است. بسته باید جلب توجه کند، به طوری که خریدار محصول موردنظر خود را فورا بیابد، زیرا در غیراین صورت به مارک مشابه آن مراجعه خواهد کرد. از طرف دیگر یک بسته بندی خوب نه تنها باید در نقش یک فروشنده ساکت باشد بلکه باید ویژگیهای آن به گونهای باشد که خریدار آن را بیاد بسپارد و برای خریدهای مکرر بعدی در نظر بگیرد. در اینجا گرافیک بسته بندی بیش از هر قسمت دیگر اهمیت مییابد.
بسته ای که خوب طراحی شده باشد، اقتصادیترین شیوه افزایش فروش است. شاید بتوان تبلیغات را در سادهترین تعریف، نوع اعلان عمومی برشمرد. بخش مهمی از هدف تبلیغات، آگاه کردن مردم نسبت به تولیدات تازه است.
تبلیغات یک کار کاملا ارتباطی است، همچون تمام فعالیتهای ارتباطی که پیام میان فرستنده و گیرنده را رد و بدل میکند. مثلا در یک فروشگاه بزرگ که خود خریداران کالای خود را انتخاب و از قفسه برمیدارند فروشندهای وجود ندارد که توضیحی در مورد کالا بدهد و باعث جلب نظر خریدار شود و این تبلیغات است که به وسیله تصاویر روی بسته ها و یا تبلیغات مجله و پوستر و بیل بردها باعث آشنایی مردم با کالاها میگردد.
در تبلیغات تولید کننده و مصرف کننده وجود دارند و پیام تبلیغاتی به وسیله یک رسانه با استفاده از پیامهای نوشتاری، دیداری و گفتاری و همان طور که اشاره شد مجلات و پوسترها از طرف تولید کننده فرستاده میشود تا به این وسیله مصرفکننده را علاقه مند به خریدکنند. این روند در نهایت به پرداخت پول برای خرید محصول و یا استفاده از خدمات و تفکرات تولیدکننده منجر میشود.
از آنجا که تکرار اساس یادآوری است، یکی از ارکان در بسته بندی، شعارهای تبلیغاتی نیز هست. زیرا این پیامها و شعارها چه به صورت پوسترهای تبلیغاتی کنار کالا و چه بسته بندی و تصاویر روی کالا در قفسههای فروشگاه در شرایط خرید در دسترس مشتری هستند و وقتی مصرف کننده در اقیانوسی از کالا یا بسته بندیهای متنوع در یک فروشگاه بزرگ رها میشود، نیاز به تمام کالاها را احساس میکند زیرا تحت تاثیر آگهیهای کوچک و بزرگ در مقابل خود و بسته های جذاب قرار گرفته است.
و این جا قدرت چیدمان است که مشتری را جذب خود میکند و جذابتر بودن بسته بندیها و تصاویر آنها مهم ترین عامل جذب مشتری می تواند باشد. در سیستمهای جدید فروش، فروشندهای وجود ندارد که توضیحی بدهد و به جای آن خود بسته ها هستند که کالای درون خود را تبلیغ میکنند و ایجادانگیزه و القای نیاز برای خرید میکنند.
اما چه چیز باعث جذابیت بسته ها میگردد؟ به کار بردن شکلها، سمبلها و نشانههای تجاری و نوع چیدن محصولات همخانواده، در طبقات و خلاقیت در ایجاد تصاویر تبلیغاتی و تصویرسازیهای روی محصولات در این مورد حرف اول را می زنند.
عملکرد تبلیغاتی در عملکرد تبلیغاتی بسته میباید دارای نام تجاری مخصوص و همچنین علامت تجاری مختص به خود (آرم، لوگو تایپ یا آرم نوشتاری) و جملات و شعارهای تبلیغاتی که کالا را معرفی مینماید، باشد. همچنین عکس ها و طراحی های زیبا، انتخاب رنگ به جا و فرم مناسب، بسته بندی را از میان دیگر بسته ها متمایز میسازد و آن را دارای شخصیت مخصوص به خود و هویت خاص میکند. در این زمینه هر چه انتخاب رنگ مناسب تر باشد و فرم بسته بندی عقلانی تر، آرم قابل دید تر و نام زیبا تر و خوانا تر باشد، جذابیت بیشتری برای مصرف کننده ایجاد میگردد.