هولوگرام موجود در بازار، نشان اصل بودن محصولات است. برچسب کوچکی که معنا و مفهوم آن این است که این بسته یا فلان محصول تقلبی نیست. راستی اگر همین هولوگرام خودش تقلبی از آب دربیاید چه میشود؟
دست اندرکاران صنعت هولوگرام میگویند: که تقلب هولوگرام امکان پذیر نیست، نه به این دلیل که هر جایی تجهیزات تولید هولوگرام را ندارد، بلکه به این خاطر که فرایند تفکیک رنگ و لایهها و روش چاپ آن به گونهای است که کپیبرداری از آن ناممکن است و هولوگرام تقلبی به راحتی لو میرود. در اینجا ضمن بازبینی سریع تاریخچه هولوگرام، روشها و تکنیکها و انواع آن معرفی میشوند. در ادامه مطلب هولوگرام موجود در بازار با ما همراه باشید.
هولوگرام یک تصویر سه بعدی است که توسط اشعه لیزر ایجاد میشود. واژه هولوگرام از دو کلمه یونانی (Holo) به معنای کامل و (Graph) به معنای نگارش به وجود آمده است. تمام نگاری (هولوگرافی) یک تکنیک انقلابی است که عکسبرداری سه بعدی (یعنی کامل) از یک جسم و یا یک صحنه را ممکن میسازد.
این تکنیک در سال 1948 توسط گابور ابداع شد (در آن زمان به منظور بهتر کردن توان تفکیک، میکروسکوپ الکترونیکی پیشنهاد شد) و به صورت یک پیشنهاد علمی در آمد. اما قابلیت واقعی این تکنیک پس از اختراع لیزر در سال 1960 نشان داده شد. اولین هولوگرامهای سه بعدی نور داده شده با لیزر در سال 1964 توسط (Leith) و(Upatnieks ) در میشیگان ساخته شد.
هولوگرام موجود در بازار به دو روش دستی (Manual) و دیجیتال (Dotmatrix) تهیه میشود.
بعد از اختراع لیزر انواع هولوگرامها میتوانست ساخته شود. اولین هولوگرام موجود در بازار که با نور لیزر قابل رویت بود، هولوگرامهای Transmission (شفاف) نام داشتند. در سال 1968 هولوگرام Rainbow یا انعکاسی (Reflection) به وجود آمد. ساختار این نوع هولوگرامها به گونهای است که زیر نور سفید قابل دیدن هستند. اگر بیننده حالت خود را نسبت به یک هولوگرام انعکاسی تغییر دهد، میتواند طیفهای مختلف رنگ را ببیند. این که ما میتوانیم یک هولوگرام را به صورت سه بعدی، برجسته و رنگارنگ ببینیم ناشی از خطای دید است.
پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را نیز بخوانید:
براساس یافته های انجمن بین المللی تولید هولوگرام ها ادامه تقاضا برای امکانات ایمن به منظور مقابله با تهدیدات جهانی باعث افزایش اعتبار و حمایت از برند هولوگرام ها در سال ۲۰۱۷ شده است. سال ۲۰۱۷ هفتادمین سالی است که اولین هولوگرام تجاری ایجاد شد و وارد بازار هولوگرام شد گروه تجاری صنعتی معتقداست که تکنولوژی حد و مرزهای جدیدتری را در ۱۲ ماه آتی تعیین خواهد کرد.
پیش بینی شده که ورود اسکناس های رسمی در سال ۲۰۱۷ که شامل ده پوند اسکناس پلیمری انگلستان، بیست فرانک سوییسی و صد شکل اسرائیلی میباشد میتواند باعث افزایش تاثیر هولوگرافی بعنوان مهم ترین بخش فعالیت ابزار امنیتی شود. بنابرگفته ی دکتر مارک دیکز دبیر کل انجمن بین المللی تولید هولوگرام ها، تکنولوژی در مقایسه با دیگر ویژگی های متغییر بصری در آینده ای نزدیک در بازار ارز رشد خواهد کرد.
دکتر دیکزبیان می کند: اسکناس های پلیمری جدید از ویژگی های امنیتی هولوگرافی که تلاش می کند تا بانک مرکزی و مردم را درمورد اعتبار ارز مطمئن کند، سود خواهد برد.
برخی از ویژگی های هولوگرافی که مربوط به گذشته میباشند میتوانند حدومرزهای جدیدی در مورد آنچه تکنولوژی میتواند اکنون بدست بیاورد تعیین کند و به ما اثبات کند که هنوز استفاده های بسیاری از هولوگرافی میتوان کرد. زمانی که نو آوری و برنامه ها ی دیجیتال دست به دست یکدیگر می دهند، هولوگرام ها در زمینه ی تایید هویت نقش مهمی را ایفا می کنند و بسته بندی و تمبرهای مالیاتی همه در جهت ادامه رشد حرکت می کنند.
بنابر پیش بینی انجمن بین المللی ساخت هولوگرام موجود در بازار، هولوگرام های چشم نواز طرح هایی را به بسته بندی اجناس برند اضافه می کنند بنابر این در سال ۲۰۱۷ شاهد موفقیت در بخشی هستیم که مربوط به سرمایه گذاری شرکت ها بروی محصولات جدید یا تجدید برندهای موجود بمنظور ارتقا تقاضا مصرف کننده می باشد.
همچنین هولوگرام موجود در بازار شاهد افزایش کاربرد خود به موازات پیگیری دیگرتکنولوژی ها بمنظور حمایت اشکار و پنهان خواهد بود. این موضوع تنها نقش آنها را در زمینه برنامه های تمبر مالیاتی، مبارزه با معاملات چند میلیاردی جهانی یا دخانیات تقلبی و محصولات الکلی قوی تر میکند.
همانطور که دکتر دیکز بیان کردند: عناصر نوری هولوگرافی دیگر زمینه هایی هستند که انجمن بین المللی ساخت هولوگرام ها افزایش فعالیت آنها را پیش بینی کرده است.
این زمینه جالب توسعه یافته هولوگرافی شاهد خواهد بود که سازمان ها بدنبال توسعه تکنولوژی هولوگرافی برای تولید عینک های جدید دیجیتال و دستگاه های هوشمند بمنظور پیشرفت زندگی مردم باشند.
دیودی هایی که در چراغ های عقب خودرو و چراغ ترمز بمنظورافزایش انتشار نور بکار رفته نقش مهمی در زمینه ابزار آلات ماشین و کوچک و بزرگ کردن تصویر روی نمایشگر های ال سی دی و ا ال ای دی دارند. در سال ۲۰۱۷ شاهد خواهیم بود که فعالیت های مربوط به هولوگرام های صفحه ی نمایش که اغلب نادیده گرفته می شوند و دارای پتانسیل رشد می باشند توجه زیادی را به خود جلب می کنند.
بطوری که در سازمان بین المللی استاندارد از آن حمایت شده تا بازرسان را در تشخیص صحت هویت محصول قانونی یاری رساند و آن را از کالای قاچاق متمایز کند. اگربعضی از آنها شامل ویژگی هویتی جعلی باشند و دارای گزینه تایید هویت از قبل تعیین شده باشند از نمونه اصلی قابل تشخیص هستند.
در ادامه مطلب هولوگرام موجود در بازار میخوانید، انجمن بین المللی ساخت هولوگرام ها، اروپا و آمریکای شمالی را همچنان بعنوان پیشنهاد دهنده فرصت های رشد در بازار هولوگرام میداند با وجود اینکه نیروگاه های اقتصادی هند و چین تقلب میکردند همچنان پابرجا هستند زیرا از پتانسیل زیادی برخوردارند.
دکتر دیکیزبیان کرد: علی الخصوص کشور چین امروزه و سالهای پیش رو دامنه بی حدوحصری برای صنعت هولوگرافی پیشنهاد میدهد. ولی ما باید شاهد فعالیت های بیشتر و سریعتری باشیم، اگر موج عظیم کالاهای قاچاق چینی به بازار راه پیدا کند باید بررسی شود و جلو آن گرفته شود. باید کارهای بیشتری برای مقابله با این مشکل انجام شود پس شامل افزایش یکپارچگی هولوگرام ها در چین بعنوان بخشی از استراتژی های حمایت برند می باشد.
انجمن بین المللی ساخت هولوگرام ها شامل انجمن ضد قاچاق چین باهدف مرتفع کردن مسائل می باشد درحال برنامه ریزی برای آغاز کار خود با مقامات چینی در سال ۲۰۱۷ است. این اقدامات از برند های بی واسطه که برای بازار های صادراتی تعیین شده در برابر تهدید قاچاق مجرمانه و جرم های سازمان یافته حمایت میکند.
چینی ها به تنهایی نمی توانند با مقوله قاچاق مقابله کنند بنابراین همکاری با سازمان هایی مانند مجمع بین المللی ساخت هولوگرام ها و آنچه که ما بعنوان راهکاری برای مبارزه با قاچاق به چین پیشنهاد میکنیم باید بعنوان یک الویت از آن استقبال شود. ارتباط بین المللی، فکری باز و همکاری تنگاتنگ، سودبخش خواهد بود و به ما برای مبارزه و حل این مسئله با یکدیگر یاری میرساند. این موضوع شامل گزینه هایی است که بخوبی طراحی شده و معتبر میباشد.
مجمع بین المللی تولید هولوگرام متشکل از ۱۰۰شرکت مهم هولوگرامی ازجمله شرکت بعدنگار ایرانیان است.اعضای آن تولیدکنندگان و مبدلان هولوگرام موجود در بازار بمنظور تامین امنیت اسکناس ضد قاچاق،حمایت از برند، بسته بندی، گرافیک و دیگر برنامه های بازرگانی در سراسر دنیا میباشند.
بهترین روش فهمیدن هولوگرام موجود در بازار مقایسه آن با عکاسی است. در عکاسی، نقطه به نقطه یک عکس سیاه و سفید توسط شدت اشعه نور ساخته میشود. که هر نقطه روی عکس بسته به شدت موج نور، تنها یک یا چند چیز را ضبط و آشکار میسازد. اما باید توجه داشت نوری که یک منظره واقعی را میسازد فقط توسط دامنه و طول موج نور تعیین نمیشود بلکه فاز نقش عمدهای را نیز ایفا میکند.
در عکاسی، فاز نوری از منظره اصلی منحرف میشود؛ بنابراین در عکاسی، تصاویر سه بعدی نخواهیم داشت. اما در هولوگرافی علاوه بر شدت نور (دامنه و طول موج )، فاز نیز روی صفحه حساس به نور ثبت میشود.
برای به دست آوردن فاز در هولوگرافی، از یک اشعه مرجع (Refrence beam) استفاده می شود. به این صورت که اشعه مرجع با اشعه شی که هر دو هم فاز هستند ترکیب شده و اشعه جدید با موج و دامنه بیشتر میسازند. این اشعه شامل یک سری از خطوط باریک و روشنی است که میتواند روی سطح حساس نگاشته شود.
در ادامه مطلب هولوگرام موجود در بازار میخوانید اشعه مرجع و اشعه شی جایی در نزدیکی سطح حساس به نور با هم تداخل پیدا میکنند. اشعه های هم فاز روشنی ها وغیر هم فاز خطوط تیره را ایجاد میکنند که در نتیجه این خطوط باریک و روشن شبکه پراش (Diffraction grating) تولید میشود. این توری پرانی مجموعهای از خطوط موازی است که خطای دید ایجاد شده را روی فیلم شکل میدهد و به این ترتیب هولوگرام به وجود میآید.
این خطوط باریک و روشن روی هولوگرام به طور مستقیم معرف نقاط به هم پیوسته در فضای یک منظره نیستند (قادر به نشان دادن تمام جزئیات منظره اصلی نیستند). بلکه تنها چیزی که هولوگرام نمایانگر آن است پرسپکتیو نقاط است.
هولوگرام به دست آمده به صورت عبوری است و برای بازسازی موجهای آن به یک نور هم فاز احتیاج داریم که این نور باید کاملا شبیه به نوری باشد که هولوگرام توسط آن به وجود آمده تا بتواند شرایط هنگام عکسبرداری را برای ما بازسازی کند. بهترین نور هم فازی که میتواند در هولوگرافی چه در مرحله عکسبرداری و چه در هنگام بازسازی مورد استفاده قرار گیرد، نور لیزر است.
برای این که از هولوگرام عبوری یک هولوگرام انعکاسی ساخته شود، نور لیزر را با عبور از مسیر اولیه به نام H1 (که خاصیت عبوری داشته و تنها با نور لیزر قابل باز خوانی است) به سطح حساس دیگری میتابانند. این سطح حساس پس از ظهور و ثبوت تبدیل به هولوگرام انعکاسی میشود که H2 نامیده میشود. این هولوگرام قابل دیدن زیر نور سفید است.
اگر سوژهای که میخواهیم از آن هولوگرام تهیه شود به صورت فایل دیجیتال باشد، در این صورت بهتر است تصاویر در برنامههای Vector مانند Illustrator و Corel آماده شود. پس از اینکه تفکیک رنگی انجام گرفت، توسط ایمیج ستر از فایل، خروجی میگیرند که این فیلم ها به صورت شفاف است و به جای سوژه سه بعدی استفاده میشود.
بسته به این که هر کدام از این فیلم ها باید چه عمقی در هولوگرام داشته باشند، به ترتیب و در فاصلههای متفاوت در معرض نوردهی قرار میگیرند. زاویه نوردهی این فیلمها برای ایجاد رنگهای متفاوت فرق میکند. در اینجا هم اشعه مرجع و اشعه سوژه با هم تداخل پیدا کرده و طرح مورد نظر روی سطح حساس به نور، شکل میگیرد.
ممکن است تصویر دارای برجستگی یا فرورفتگیهایی باشد که در این موارد به صورت معکوس روی هولوگرام ثبت میشود. یعنی اگر تصویر دارای برجستگی باشد، در هولوگرام به صورت فرورفته منتقل میشود. برای حل این مشکل از آینهها و عدسیهای Optical Phase Conjugation استفاده میشود.
در اینجا تولید هولوگرام کاملا به صورت دیجیتال است. تصویر به صورت دیجیتال برای ماشین دات ماتریکس تعریف شده و سطح حساس به نور با فرمان کامپیوتر توسط نور لیزر (که از نوع هلیوم کادمیوم است) نگاشته میشود. در این شیوه سطح هولوگرام به صورت نقاط فرورفته ظاهر میشود که این فرورفتگی ها در حد میکرون است و در زیر نور معمولی و با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیست.
بسته به میزان عمق این نقاط، شکست نور متفاوت بوده و سطح هولوگرام به صورت رنگی دیده میشود. حال برای ایجاد عمق و شکست نور در سطح حساس، این سطح در راستای X وY حرکت میکند و منبع تابش ثابت است یا زاویه تابش لیزر تغیر کرده و سطح حساس به نور ثابت میماند.
از خصوصیات هولوگرام این است که اگر دو هولوگرام یکسان در دو زمان متفاوت به وجود آید، با بررسیهای جزیی معلوم خواهد شد که بین دو نسخه یکسان، تفاوتهای دقیق و ماهرانه ای وجود دارد که همین ویژگی کپی برداری از هولوگرام را غیر ممکن میسازد.
نوع نوری که هولوگرام با آن دیده میشود نقش مهمی در پی بردن به کیفیت هولوگرام ایجاد میکند. برای دیدن هولوگرام یک لامپ 12 ولت، 75-50 وات و یک لامپ هالوژن دارای خاصیت پیزو الکتریکی 16MR – استفاده میشود. منبع نور باید بالا و در فاصله کمتر از 100 سانتیمتر نسبت به هولوگرام و در زاویه تقریبی 45 درجه قرار گیرد.
در ادامه مطلب هولوگرام موجود در بازار میخوانید، هولوگرام اصلی به روش برجسته کاری تکثیر میشود. هولوگرام موجود در بازار به صورت برجسته روی سطح فتورزیست یا فتوترموپلاستیک ثبت میشود. در اولین مرحله فرآیند برجستهکاری، تصویر هولوگرام به روی صفحه فلزی از جنس نیکل منتقل میشود. قبل از تهیه فرم نیکلی، توسط دستگاهی با عبور جریان برق و فشار تک هولوگرام اصلی را در کنار هم قرار داده و بعد از روی آن فرم نیکلی تهیه میشود.
انتقال تصویر به فرم نیکلی در حوضچه های محلول آبی صورت میگیرد به این ترتیب که ابتدا سطح فتورزیست به وسیله نقره هادی شده و سپس با استفاده از انتقال دهندههای شیمیایی ذرات اتم نیکل به سطح هولوگرام میچسبد و در فرورفتگیهای هولوگرام مینشیند.
هولوگرام اصلی از سطح فرم نیکلی جدا شده و هولوگرام اصلی دیگر قابل استفاده نیست. فرم نیکلی که شیم (Shim) نام دارد برای تولید انبوه مورد استفاده قرار میگیرد. این فرم ناخواناست و وقتی روی فیلم متالایز شده منتقل میشود به صورت خوانا در میآید. این فرایند Electroforming نام دارد. شیم روی سیلندرMain cylinder در دستگاه Embosser نصب میشود. طرح روی شیم به روی سطح خیلی نازک رول فیلم متالایز شده با فشار و حرارت منتقل میشود.
دو نوع ماشین Hard embosser وSoft embosser وجود دارد. در Hard embosser، سیلندر فرم یک بار در تماس با سیلندر فشار اولیه قرار گرفته و تصویر منتقل میشود. بعد از رسیدن سیلندر فشار به گپ سیلندر فرم، سیلندر فشار دوم با سیلندر فرم در ارتباط است.
به این شکل تصویر هولوگرام به صورت پیوسته روی رول منتقل میشود. در نوع Soft embosser، جنس سیلندر فشار از لاستیک است و قابلیت برجسته کاری روی کاغذ را داراست. در این شیوه قبل از اینکه فیلم متالایز شود، Emboss شده که کیفیتی بالاتر را به دنبال دارد.
رول برجسته شده به طور پیوسته در دستگاه سلفونکشی حرکت میکند و پشت آن به چسبهای پایه آبی یا پایه حلالی آغشته میشود و سپس یک کاغذ با پوشش سیلیکونی روی آن کشیده میشود. یکی دیگر از روشهای چسبدار کردن هولوگرام، هات استمپ(Hot stamping) است.
در این روش تمام آب اضافه چسب پشت هولوگرام، تبخیرشده و حالت چسبناکی خود را از دست میدهد. سپس این نوع هولوگرام با استفاده از فشار، حرارت و قالبهای انتقال روی سطح مورد نظر مینشیند و دیگر قابلیت کنده شدن وجابهجایی را ندارد و به طور دایم روی سطح باقی میماند.
در هنگام انتقال فقط آلومینیوم بدون فیلم منتقل میشود. هولوگرام هات استمپ به عنوان یک وسیله فوق امنیتی به شمار می رود چرا که بعد از استفاده اولیه غیر قابل برداشت از روی سطح است.
بعد از لمینیت کردن رول هولوگرام، در شکل و اندازههای مورد نیاز مشتری به صورت ورقی بریده شده و بستهبندی میشود. بر روی فرم نیکلی علایمی به عنوان رجیستر ثبت میشود که این رجیسترها توسط چشم الکتریکی ماشین دایکات خوانده و سپس عملیات خط و برش انجام میشود.
هولوگرامها را میتوان با استفاده از روشهای متفاوت مانند Inkjet ،UV لیزری و حرارتی کد گذاری کرد که این اعداد به صورت دایمی روی سطح هولوگرام باقی میماند.
این امکان وجود دارد که توری پرانیهای سازنده یک هولوگرام، به صورت شبکه های فازی(Phase grating) یا دامنه ای(Amplitude grating) ذخیره شوند. شبکههای دامنه ای در جذب طیف نور دچار نوسان شده و بهره وری کمتری نسبت به هولوگرام دارند.
بنابراین به طور کمتری مورد استفاده قرار میگیرد. اکثر موادی که برای هولوگرامهای فازی مورد استفاده قرار میگیرد، به یک تئوری بهره وری انکسار رسیدهاند که برای هولوگرامهای ضخیم، نوع Bragg این بهره وری 100% است. در نوع Bragg بلورهایی به کار رفته که با برخورد اشعههای هم فاز به آنها بیشترین باز تابش را خواهیم داشت. در هولوگرامهای نازک از نوع Nath-Ramman با بهره وری 9/33% است Nath-Ramman . فیلمهای هولوگرامی هستند که معمولا ضخامت آنها به میلی میکرون میرسد.